Werklozen: opgelet met hobby’s en vriendendiensten!

Zonder arbeid en zonder loon

Groot is de verbazing van de betrokkene als hij totaal onverwacht een controle krijgt van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) en er vragen worden gesteld over zijn hobby. Hij moet toegeven dat hij zich hiermee dagelijks minstens twee uur bezighoudt en heel af toe eens een hondje verkoopt. Tot zijn verbijstering volgt er een brief van de RVA, die de terugbetaling eist van 12.200 euro ontvangen werkloosheidsvergoedingen. De werkloze vecht deze beslissing aan voor de arbeidsrechtbank, maar wordt volkomen in het ongelijk gesteld. Het is immers fundamenteel dat een werkloze onafhankelijk van zijn wil zonder arbeid en zonder loon is om aanspraak te kunnen maken op werkloosheidsvergoedingen.

Strenge voorwaarden voor arbeid

Een werkloze kan enkel arbeid verrichten voor zichzelf indien het louter en alleen gaat om gewoon beheer van eigen bezit. Hier gelden drie strenge voorwaarden: de activiteit mag niet ingeschakeld zijn in het economisch ruilverkeer, door de activiteit mag enkel de waarde van het bezit in stand gehouden worden en slechts in zeer beperkte mate verhoogd worden, én de activiteit mag door haar omvang het zoeken naar het vinden van een nieuw job niet in gedrang brengen. Aldus zal een werkloze alle huishoudelijke arbeid mogen verrichten, zijn tuin onderhouden (voor zover hij de opbrengst niet verkoopt), zijn auto mogen herstellen (behalve met het oog op verkoop) en onderhoudswerken doen aan het huis (zoals behangen, herstellen van elektrische leidingen…).

Geen meerwaarde realiseren

Het optrekken van een klein bijgebouw en dus de realisatie van een echte meerwaarde voor het eigen huis zal onverbiddelijk leiden tot het verlies van werkloosheidsuitkeringen. Indien de werkloze niet voor zichzelf, maar voor een derde productieve activiteiten gaat verrichten, wordt dit geacht een loon of materieel voordeel op te leveren. Het is hierbij irrelevant of die activiteit verricht wordt als hobby, vriendendienst of tijdverdrijf.

Gratis vrijwilligerswerk

Een werkloze kan wel nog gratis vrijwilligerswerk verrichten voor een derde, op voorwaarde dat hij voorafgaandelijk via het formulier C45B deze activiteit aangeeft bij de RVA en hierop het akkoord verkrijgt van de directeur van het werkloosheidsbureau. Het is duidelijk dat werklozen goed moeten opletten hoe ze hun vrije tijd invullen en best voorafgaandelijk duidelijk nagaan of er al dan niet een mogelijk probleem zou kunnen zijn met een bepaalde activiteit. Een hobby kan een werkloze dus duur te staan komen.